تجهيزات حفاظت از بدن:
لباسهای حفاظتی( لباسکار ):
لباسكار به عنوان يكی از وسايل استحفاظی فردی مطرح می باشد و كليه كاركنان بايد با
لباس كار مناسب محل كارشان در آنجا حضور بعمل آورند. لباسكار كاركنان دارای خصوصيات ذيل بوده و مطابق مقررات ذیل در اختيار كاركنان قرار میگيرند.
معمولاً لباسكار به عنوان يك پوشش سراسری تنه، دست و پاها را در مقابل شرايط محيطی حفاظت می كند. ساده ترين شكل لباسكار در دو فرم ظاهری بلوز و شلوار یا کاپشن و شلوار(دو تكه) و نوع يكسره ( بیلرسوت ) و از جنس الياف طبيعی ( پلی استر پنبه ) و يا درصدی الياف طبيعی و مصنوعی ( فیلامن ویسکوز ) و در مواردی تماماً از الياف شيميايی و صنعتی توليد میشود. بديهي است هر چه الياف بكار رفته شده در پارچه طبيعی تر باشد، تبادل حرارتی آن آسانتر و لباس به اصطلاح خنک تر است. البسه اختصاصی در مشاغل ويژه و نيز فصول سرد كه از جمله می توان لباس عايق سرما و رطوبت مخصوص سردخانه ها ،لباس نسوز مخصوص حرارت كوره های ذوب و لباس ضد حريق از جنس پارچههای PVC را نام برد. لباس حفاظتی در برابر گرما از الياف مخصوصی با پوشش آلومينيوم كه تا 90% اشعه مادون قرمز را برگشت می دهد، ساخته شده و به منظور كار در مجاورت كورهها و فرآيندهای حرارتی استفاده میشود.
خصوصيات كلی لباس كار:
خصوصيات لباس كار ايمن عبارت است از:
1. لباس كار بايد اندازه و متناسب با بدن فرد استفاده كننده باشد.
2. كاركنانی كه با ماشين كار میكنند و يا در جوار ماشينآلات مشغول كار هستند بايد از لباس كاری استفاده كنند كه هيچ قسمت آن باز يا پاره نباشد. آويزان نمودن زنجير ساعت، كليد و نظاير آنها روی لباس كار اكيداً ممنوع است.
3. در محل كار كه احتمال خطر انفجار و يا حريق باشد استفاده از يقه نورگيری (آفتاب گردان) و زه و دسته عينک كه از انواع سلونوئيد ساخته شدهاند و همچنين همراه داشتن ساير مواد قابل اشتعال برای كاركنان مربوطه اكيداً ممنوع است.
4. در صورتيكه انجام كاری ايجاب نمايد كه كاركنان آستين لباس كار خود را مستمراً بالا بزنند بايستی از لباس كار آستين كوتاه استفاده نمايند.
5. كاركنانی كه در محيطهای آلوده به گرد و غبار، مواد قابل اشتعال و انفجار و يا مسموم كننده بكار اشتغال دارند، نبايد لباسهای جيبدار و يا لبهدار (دوبل شلوار) را در بر داشته باشند، چون ممكن است گرد و غبار و مواد مزبور در چين و لبه لباس باقی بمانند.
6. لباس ايمنی مخصوص كاركنانی كه با مواد خورنده و يا مضر كار می كنند بايد آب و گاز در آن نفوذ ننموده و جنس آن مناسب با نوع ماده و يا موادی كه با آنها كار می كنند باشد.
7. لباس نسوز مخصوص حفاظت در مقابل حريق بايستی شامل كلاه، دستكش و كفش بصورت يك تكه و سر هم باشد.
8. لباس كاركنانی كه با مواد اسيدی و راديواكتيو كار ميكنند بايد بصورت يكپارچه و بدون منفذ همراه با كلاه مخصوص، كفش و دستكش از جنس خاص و غير قابل نفوذ باشد. ( به بخش لباس های ایمنی ویژه مراجعه فرمائید ) .
9. لباس بارانی به صورت پالتويی كلاه سر خود را از جنس پارچه ضد آب با آستری نخی (جهت مناطق معتدل) و يا آستری پشمی (جهت مناطق سرد سير) با رنگ مصوب تهيه شود.
تذكر 1: كاركنانی كه لباسشان بمواد نفتی يا شيميايی خطرناك آغشته شود بايد فوراً لباس خود را شسته و يا تعويض نموده و آن قسمت از بدن را نيز كه در تماس بوده با شويندههای مناسب بشويند. هيچ يک از كاركنان حق ندارند با لباس آغشته به مواد نفتی و يا مواد شيميايی به آتش، شعله و ديگر منابع حرارتی نزديک شوند ( نظیر بخاری و ...) و يا كبريت و فندك و غيره روشن نمايند.
تذكر 2: در صورت پارگی، خراب شدن و يا آلودگی بمواد نفتی يا شيميايی خطرناك لباس كار بايد برای تميز شدن آن اقدام نماييد و در صورت نياز به تعويض به سرپرست مربوط ارائه شود.
تذكر 3: البسه آغشته به روغن و يا گريس بايد فوراً از تن خارج شود چون ممكن است ايجاد ناراحتی پوست نمايد.
آرم و علائم لباس كار( طبق درخواست مشتری ) چاپ ـ گلدوزی:
1. شكل آرم به صورت دلخواه در بالا و نام شركت در زير آن لحاظ می گردد. ( تغییرات و طراحی شابلون جهت چاپ آرم یا گلدوزی بر اساس خواست مشتری صورت می گیرد )
2. رنگ زمينه آرم جهت مشخص كردن واحدهای مختلف بايد مشخص باشد. ( بر اساس درخواست مشتری )
3. اندازه آرم معمولا 7 سانتي متر در نظر گرفته می شود.
4. جنس آرم با استفاده از چاپ سيلك اسكرين مرغوب و ثابت با رنگهای قيد شده بر اساس سفارش مشتری روی پارچه تهيه می شود.
5. محل نصب آرم روی جيب سمت چپ بالای تنه لباس كار می باشد .
6.چاپ و یا گلدوزی آرم بر روی پشت لباس یا برگه روی زیپ لباسکار و یا برگه پیراهن و یا بصورت بازو بند و ... صورت می گیرد .
جنس لباس كار:
جنس پارچه با توجه به شرايط كار و لزوم ظاهر لباس از نظر مقاومت در مقابل چروكيدگی و نيز عدم توليد الكتريسيته ساكن از مخلوط حدود 70% پنبه و 30% پلي استر و با وزن
gr/m2 320 تا gr/m2 420 و با توجه به شرايط اقليمی و فصول مختلف در نظر گرفته شود. در شرايطي كه احتمال سوختن لباس كار در اثر ريختن پليسه و يا تحت تأثير حرارت زياد وجود دارد (مانند لباس كار جوشكاری)، جنس لباس كار بايستی 90% پنبه باشد( کتــان ) .
2. به منظور استحكام بيشتر از پارچه با بافت كج راه با تراكم بالا (2 تار و يك پود) و نخ چهل دولا از نوع رينگ (Ring) و بافت کارخانجات نساجی معتبر داخلی استفاده می گردد.
3. به منظور دوام بيشتر رنگ و پيشگيری از رنگ دادن پارچه پس از شستشو و همچنين جلوگيری از آب رفتن پارچه از رنگهاي راكتيو (Reactive) در رنگرزی پارچه استفاده می شود. ( طبق دستورالعمل های کارخانجات نساجی )
4. با انتخاب پارچه مرغوب و اعلاء، و بكار بردن دوخت محكم و نيز چرخكاری دوبله درزها، لباس كار بادوام توليد می گردد.
5. با استفاده از الگوی مناسب ، لباسكار شكيل و خوش دوخت و در اندازههای استاندارد تهيه می شود. ( طبق درخواست مشتری سایزگیری برای شلوارهای شخصی دوز ، طبق سایز کمر و کاپشن یا بلوز کار توسط پرسنل شرکت صورت می گیرد )
طرح و رنگ لباسكار كاركنان:
طرح و رنگ لباس كار كاركنان شركت ها معمولا بر حسب نوع سمت و كار در واحدهای مختلف به منظور شناسايی و كنترلهای لازم از نظر ايمنی به شرح ذيل می باشد:
رديف |
نام سمت و موقعيت |
نوع و رنگ لباس كار |
1 |
مديران، رئيس و معاون مجتمع، رؤسا و معاونين بلافصل |
سه تكه شامل كاپشن (ترجيحاً سرمهای)، شلوار به رنگ طوسی، پيراهن به رنگ طوسي روشن |
2 |
رئيس و معاون ايمني و آتش نشاني، رئيس و سرپرستان و افسران آتش نشاني |
كاپشن سرمهاي، شلوار به رنگ سرمهاي و پيراهن به رنگ سفيد |
3 |
رئيس و سرپرست و كاركنان ايمني |
لباس دو تكه (كاپشن و شلوار) با رنگ زمينه آبي و يقه سرآستين و زيپ كاپشن به رنگ زرد |
4 |
ساير كاركنان ايمني و آتش نشاني |
لباس يكسره (بيلر سوت) آبي و يقه و سر آستيني و زيپ به رنگ قرمز |
5 |
رؤساء، سرپرستان و نوبتكاران ارشد واحدهاي بهره برداري |
لباس دو تكه (كاپشن و شلوار) با رنگ طوسي |
6 |
ساير كاركنان بهره برداري |
لباس كار يكسره (بيلر سوت) به رنگ طوسي |
7 |
رؤساء، سرپرستان و مهندسان تعميرات |
لباس دو تكه (كاپشن و شلوار) با رنگ زمينه سبز تيره |
8 |
ساير كاركنان تعميرات |
لباس يكسره (بيلر سوت) به رنگ سبز تيره |
9 |
كاركنان تعميراتي در كارگاههاي تعميرات و در ارتباط با ماشينهاي تراش و ساير تجهيزات دوار |
روپوش و شلوار با رنگ سبز |
10 |
رؤساء، سرپرستان و مهندسين خدمات فني |
لباس دو تكه (كاپشن و شلوار) با رنگ زمينه آبي و يقه سرآستين و زيپ كاپشن سفيد |
11 |
كاركنان اداره بازرسي فني |
لباسكار يكسره (بيلرسوت) به رنگ سفيد |
12 |
كاركنان آزمايشگاه |
روپوش با رنگ سفيد |
13 |
كاركنان تداركات و انبارها |
لباسكار دو تكه (كاپشن و شلوار) به رنگ زمينه آبي و يقه و سرآستيني و زيپ كاپشن به رنگ طوسي |
14 |
كاركنان خانم كه بنا به ضرورت شغلي در واحدهای عملياتي تردد می نمايند |
لباسكار شامل مانتو و شلوار و مقنعه به رنگهاي قيد شده در اين دستورالعمل با توجه به واحد مربوطه |
15 |
كليه نفرات عملياتی پيمانكار |
لباسكار يكسره (بيلرسوت) آبي رنگ آرم و نام شركت پيمانكار بايستي در پشت لباس كار حك شده باشد |
16 |
پرسنل ايمنی پيمانكار |
لباسكار يكسره آبي، از جليقه به رنگ قرمز كه در پشت و روي آن عبارت ايمني نوشته شده باشد و همچنين از بازوبند ايمني استفاده نمايند |
17 |
پيمانكاران مديريت يا MC |
لباسكار يكسره (بيلرسوت) سفيد رنگ كه در پشت لباس آرم و نام شركت حك شده باشد استفاده نمايند |
18 |
كليه پرسنل مشاوران طرح |
لباسكار يكسره (بيلرسوت) سفيد رنگ كه در پشت آن آرم و نام شركت حك شده باشد، استفاده نمايند |
پيش بندهای حفاظتی :
پيش بند از جمله تجهيزات حفاظت از بدن در برابر پاشش مواد می باشند. جنس پيش بند با توجه به شرايط استفاده از آن جنس نايلونی (پيشگيری از ريزش آب)، چرمی (جهت پيشگيری از ريزش پليسه جوشكاری)، سربی (جهت حفاظت در برابر پرتوهای راديو اكتيو)، پلی وينيل كلرايد (جهت حفاظت از مواد شيميايی) و ...... انتخاب میشود.
در استفاده از پيش بند رعايت مقررات ايمنی زير ضروری است:
1. استفاده كارگران از هر گونه پيش بند در مقابل قطعات دوار و متحرک ماشين آلات و همچنين در مجاورت آنها ممنوع می باشد.
2. چنانچه در مقابل و يا در مجاورت قطعات دوار و متحرک ماشينها استفاده از پيش بند ضروری باشد، بايد پيش بندهای مذكور دو تكه باشد بطوری كه پايين تنه از قسمت بالا تنه مجزا بوده و بطوری بسته شود كه چنانچه بطور اتفاقی قسمتی از آن را ماشين در حال كار بگيرد، فوراً و به سهولت باز شده و خطری متوجه كارگر نگردد.
3. پيش بند مخصوص كارگرانی كه در مقابل شعله و يا آتشهای بدون حفاظ كار می كنند بايستی تمام سينه را بپوشاند و از جنسی تهيه شود كه در برابر آتش كاملاً مقاومت داشته باشند.
4. پيش بند كارگرانی كه با مايعات خورنده مثل اسيدها و مواد قليايي سوزاننده كار می كنند بايستی از لاستيك طبيعی يا مصنوعی و يا از مواد ديگری تهيه شود كه در مقابل اين مايعات مقاوم بوده و تمام سينه را بپوشاند.
لباسهای با قابليت ديد بالا (High Visibility Clothing):
جلیقه های شبــرنگ دار ـ فسفــری
اين گونه لباسها به منظور پيشگيری از حوادث ناشی از ضربه و برخورد و به صورت ژاكت، بلوز شلوار با توجه به نوع محل كاربرد، به رنگهاي براق و از جنسهای مختلف ساخته شده و امكان رويت فرد را در شرايط مختلف آب و هوايی و ساعات مختلف شبانه روز فراهم می كنند.
در انتخاب اين لباسها علاوه بر ارزيابي ريسكهاي ضربه و برخورد، لازم است مواردی نظير شرايط كاری گرم يا سرد، وضعيت هوا (آفتاب، مه، باران، برف و ... ) و روشنايی نيز مورد توجه قرار گيرد.
رانندگان ليفتراک و جرثقيل، كارگران حاشيه جاده و خطوط لوله و نيز كاركنانی كه مسئول واكنش در شرايط اضطراری هستند ، از جمله كسانی هستند كه به اين لباسها نياز دارند.
دسته بندی های مختلفی برای اين لباسها ارائه شده است، از آن جمله می توان به دسته بندی استاندارد استراليايی AS4602 اشاره نمود:
Û استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا ( كلاس D )
تنها براي كار روزانه در فضای باز استفاده می شود و از مواد فلورسنت يا ساير مواد غير منعكس كننده (Non – Retro reflective material) تهيه می شود.
Û استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا ( كلاس N )
تنها برای كار شبانه استفاده می شود و از مواد منعكس كننده (Retro reflective material) ( شبــرنگ ) روی زمينهای معمولی تهيه می شود.
Û استاندارد لباسکار با قابلیت دید بالا ( كلاس D/N )
براي كار روزانه و شبانه استفاده می شود و از تركيب مواد فلورسنت و منعكس كننده تهيه می شود.
اين لباسها نيز همانند ساير تجهيزات حفاظت فردی بايد مطابق با راهنماييهای توليد كننده، انبار شوند و به صورت دورهای به منظور حصول اطمينان از قرار داشتن در شرايط مناسب مورد بازرسی ( توسط مسئولین ایمنـی ) قرار گيرند.
1
|